داستانک ( ۳ ) - عینک دودی

پس از مدتی  انتظار در میدان راه آهن سرانجام اتوبوس شرکت واحد به ایستگاه آمد عده ای قبل از آنکه در اتوبوس باز شود فریاد می زدند آقایون با صف برند . خارج از صف راه ندید. آقا خارج از صف نرو.

در باز شد و مهرداد با فشار زیاد وارد اتوبوس شد و خود را برای نشستن بر روی صندلی مهیا کرد. تنها جای باقی مانده ردیف پشت سر راننده بود که روی چرخ اتوبوس قرار می گرفت و از جفت صندلی روی چرخ ؛ روی یکی نشست. روبرویش تک صندلی قرار داشت که قبلا پر شده بود.

چند لحظه ای گذشت و اتوبوس پر شد و به راه افتاد . مهرداد نگاهش را از زمین و فکرش را از تمرکز بر ذهنیات باز داشت و با ظرافت جمعیت داخل اتوبوس  را به نظاره نشست.

ناگاه به صندلی روبروی خود خیره شد. چهره ی مرد مقابل به نظرش آشنا آمد . اما هرچه بیشتر فکر کرد کمتر به نتیجه رسید.

هر لحظه  چهره ی مرد سیه چرده ی روبرویش برایش آشناتر می نمود. مرد لاغر اندامی با موهای کوتاه و نامرتب . صورتی سیاه و سوخته شده از تابش آفتاب .

انگار مرد هم متوجه ی نگاه های کنجکاوانه ی مهرداد شده بود. تکانی خورد و کمی خود را جابجا کرد و زیر چشمی به مهرداد نگریست.

مهرداد  نگاهش را دزدید و خود را به بی خیالی زد. اما نمی توانست از کلنجار ذهنش آرام شود و مدام در حافظه و ذهنش محل دیدن قبلی و یا آشنائی پیشین را جستجو می کرد.

 اتوبوس به  یک یک ایستگاه ها سرک می کشید و توقف کوتاهی می کرد و دوباره با تعداد مسافر بیشتر ؛ ادامه ی مسیر می داد.

مهرداد هنوز نتوانسته بود مرد و رابطه ی آشنائیش را به خاطر آورد. فقط یک ایستگاه به آخر خط مانده بود و مهرداد در تلاشی بی ثمر هنوز با افکارش دست و پنجه نرم می کرد. 

تا رسیدن به ایستگاه آخر چند متری مانده بود. مرد تکانی خورد و از جیب کت سیاه و کمی کثیفش ؛ توبره ای بیرون آورد. مهرداد تمام توجه اش به حرکات مرد بود. مرد با وسواس خاصی بند توبره را باز کرد و یک سری چند تائی لوله ی باریک سفید تا شده را در دستان خود جای داد.

اتوبوس به ایستگاه آخر رسید و درهای آن باز شد مسافران سراسیمه از اتوبوس خارج  شدند اما مهرداد  کنجکاو ؛ از جای خود تکان نخورد. مرد سیه چرده نیز  از جای خود تکان نخورد . اتوبوس خالی شد و مهرداد برخاست و از اتوبوس بیرون آمد . همه رفته بودند و تنها دخترکی با لباس کثیف کنار در اتوبوس به انتظار ایستاده بود.  مرد سیه چرده آخرین نفر باقی مانده در اتوبوس بود.

مهرداد از دیدن دوباره ی آن مرد خشکش زد . او اشتباه نکرده بود و مرد را می شناخت. مرد سیه چرده اینک با همان قیافه ی همیشگی ظاهر شده بود. مهرداد بارها و بارها او را دیده بود.

 مردی که در بلوار کشاورز مدام در  حد فاصل خیابان فلسطین تا میدان ولی عصر  عجل الله تعالی فرحه الشریف قدم می زد و در نی بی نوائی می دمید با عصائی سفید و عینک دودی پهن ؛ در حالی که دخترکی دست این نابینای نی نواز را گرفته و با او همراه بود. و باز مردمی سخاوت مند که تلاش این نابینا و نواختن نی غم انگیز را بر گدائی صرف ترجیح می دادند و با دست و دلبازی ؛ اندکی از محصول زحماتشان را به آن مرد می دادند.

 مردی سیه چرده با  عینک دودی پهن بهمراه عصائی سفید که دخترکی راهنمایش بود.

و مرد از پشت آن عینک دودی پهن همه را می دید و قبل از رسیدن هدایا به دست دخترک آن را می شمرد تا چیزی از حسابش خارج نشود.

یک قدم تا مرگ

 صدای زنگ یک پیام کوتاه مرا به خود آورد . از جانب دوستم مجتبی شریف نیا بود. خیلی کوتاه نوشته بود : با نهایت تاثر و تاسف ابراهیم ( لپاسر ) کوزگر فوت کرد.

در آنی همه ی خاطرات گذشته ام با مرحوم کوزه گر را مرور کردم.

موضوع به زمان دبستان و راهنمائی بر می گشت. اون زمان بنده به همراه پسرش حسن و دوست دیگرمان حسین تسخیری در آبدارخانه ی مسجد حسینی لپاسر برای کسانی که در مسجد می آمدند چای دم کرده و وسایل پذیرائی را مهیا می کردیم.

شادروان کوزه گر آدم بسیار حساسی بود و گاهی بسیار عصبانی.

 شاید بارها ما را  به خاطر شلوغ کاری هامان از آبدارخانه بیرون  کرد و ما چون به کارمان و به اخلاق ایشان عادت داشتیم دوباره بر می گشتیم و او چون دست تنها بود ناچار مجدد ما را می پذیرفت . آدم مهربان و بسیار دوست داشتنی. آدمی که در  همه ی ماه رمضان ها و همه ی دهه های محرم با عشق و علاقه در مسجد می ماند و شاید در این ایام هیچ میهمانی نرفت. 

مرحوم کوزه گر سال های زیادی قبل و بعد از ما در آن آبدارخانه به همه و در همه ی مراسم ها زحمات بسیاری کشید. این اواخر متاسفانه دچار عارضه ی سرطان معده شد و امروز دار فانی را بدرود و به دیار باقی شتافت.

باشد تا مرگ ایشان و همه ی آنانی که می شناسیم و از کنارمان بسوی ابدیت پر می کشند ما را به این نکته برساند که چیزی نمانده تا مرگ ؛ فقط یک قدم

روحش شاد و مورد مرحمت ایزد منان باد.

داستانک ( ۲ ) - ژنده پوش

مهرداد باز مثل همیشه دیرتر از سایر همکاران محل کارش را ترک می کند. هوا تاریک شده و خیابان ازدهام محسوسی دارد. او از محل کار تا  میدان ونک را قدم می زند تا با ماشین های کرایه خود را به میدان راه آهن برساند.

راننده ای مدام فریاد می زند : راه آهن.. راه آهن. مهرداد خوشحال می شود که این بار منتظر ماشین نمی ماند.سریع خود را به ماشین رسانده و پشت سر راننده می نشیند.دونفر دیگر نیز می آیند . آنها هم مثل مهرداد پشت ماشین می نشینند.

( بر خلاف امروز ؛ اون زمان راننده ها مجاز بودن دونفر را جلوی ماشین جای دهند و در ابتدا به خاطر سختی موضوع کسی مایل به نشستن کنار راننده نبود. )

راننده مدام فریاد می زد  و اعلام مسیر می کرد. اما ظاهرا کس دیگری نبود.

ناگاه مهرداد دید که راننده با چهره ای عصبانی مدام می گوید آقا نمی رم . کمی بیشتر دقت کرد . مرد ژنده پوشی تقاضای همراهی تا میدان راه آهن داشت اما راننده مخالفت می کرد.

ژنده پوش خود را به خودرو رساند و در را باز کرد و داخل ماشین شد. بوی کثافت تو ام با بوی تهو آور سیگار و دود ؛  فضای ماشین را پر کرد. لباس های مندرس و پاره پوره ی ژنده پوش و بوی ملال آور آن همه را معذب کرده بود. راننده با دلخوری و عصبانیت بسمت درب شاگرد حرکت کرد . در را باز کرد و از مرد ژنده پوش خواست که پیاده شود.

اما مرد که تازه جا خوش کرده بود از جای خود جنب نمی خورد.

راننده بافریاد گفت مرد حسابی تو که نشستی کس دیگری جلو نمی شینه اونوقت لازمه که پول دو نفر رو حساب کنی.

مرد آرام سر را بلند کرد و گفت : خوب کرایه ی دو نفر رو می دم .  

همه متعجب شده بودند و از همه بیشتر راننده. راننده با عصابنیت و پرخاش مبلغ کرایه ی دو نفر را گفت و به مرد گفت تو پول نداری و من خرج زن و بچه ام از این راهه و  از مرد خواست که قبل از راه افتادن کرایه اش را حساب کند.

مرد با همان آرامش و راحتی پول کرایه ی دونفر را حساب کرد و راحت به صندلی تکیه داد.

راننده که در بازی ؛  خودش رو مات دیده بود بدون ذکر کلمه ای در رو بست و اومد پشت فرمان نشست و با عجله و تند میدان ونک را بسمت میدان راه آهن ترک کرد.

همه مات شده بودند .

***

 اما لحظه ای بعد از حرکت ماشین  ؛ اتفاق جالبی افتاد. مرد آرام آرام دست در تک تک جیب هایش کرد . و باید می بودید و می دیدید که چه مقدار پول از جیب هایش خالی و به میان دو پایش می ریزد. مرد با همان آرامش و راحتی ابتدا اسکناس های درشت و سپس سایر اسکناس ها را با دقت و وسواس خاصی روی هم می گذاشت و حتی گوشه های تا خورده ی آنهارا با انگشت شست و اشاره صاف می کرد.

***

ماشین  به میدان راه آهن نزدیک می شد و مرد ژنده پوش هنوز سرگرم مرتب کردن اسکناس های هزاری ؛ پانصدی و ...بود.

***

صدای سکه های پول گاهی به گوش مسافرین و راننده می رسید . اما ظاهرا مرد ژنده پوش علاقه ای به کنار گذاشتن و شمردنش نداشت و یا شاید می دانست که در این مسیر وقت نمی کند اسکناس هایش رابشمارد و  یقین داشت نوبت به سکه ها نخواهد رسید.

***

از آن شب ؛ روز ها ؛ شب ها ؛ ماه ها و سال ها می گذرد و هنوز مهرداد در اندیشه ی آن است

داستانک ( ۱ ) - پیرزن

هوای سرد و استخوان سوز تهران با ریزش برف  سرد تر به نظر می رسد. مهرداد آرام آرام  در  خیابان پر ازدهام  ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) قدم می زند و به میدان نزدیک می شود . سمت دیگر خیابان جمعیتی به صف ایستاده اند شاید کمی عجیب به نظر می رسد که برای چه موضوعی آنها در انتظارند؛ سر را  بلند  می کند متوجه  می شود سینما فیلم تازه ای را به نمایش گذاشته و مشتاقان دیدن فیلم جدید و بعضی از دختران و پسران جوانی که تاریکی سینما برایشان نعمتی دلپذیر است ؛ در آن هوای سرد به انتظارند.

کمی جلوتر مرد معلولی بساط حقیرانه ای دارد و تابلوی کاغذی بلندی به خود آویخته تا شاید رهگذران را متوجه این موضوع کند که کارت تلفن به قیمت دولتی برای فروش دارد.

از او هم می گذرد .

در اندیشه ی سختی گذران زندگی افرادی از این دست است که ناگاه صحنه ای دیگر اورا به خود مشغول می دارد. باور کردنی نبود ؛ اما واقعیتی تلخ جلوی چشمانش به وضوح دیده می شد ؛ پیر زنی نحیف و لرزان  از سرمای استخوان سوزکفش های مندرس خود را به دست گرفته بود و از رهگذران تقاضا می کرد که : کفش را از او بخرند. صدای توام با التماس پیر زن و لرزیدن مدامش ؛ گام های مهرداد را سست می کند . همانطوری که از سوز سرما دست هایش در جیب نهان کرده بود ؛ موجودی خود در جیب را لمس می کند.

از او نمی تواند به همین راحتی بگذرد. هنوز مردد است که چه میزان کمک به پیرزن می تواند آلام اورا تسکین دهد ؟

 کمی بالاتر از محل ایستادن پیرزن می ایستد تا تصمیمی درست بگیرد در همین زمان می بیند که دیگرانی چون او  نمی خواهند لرزیدن پیرزن را ببینند و آرام در دست جیبشان کرده و هرکس هدیه ای تقدیم او می کند. مهرداد نیز مانند دیگران آخرین حد توانمندی خود برای کمک به او را برآورد می کند و پس از اهدایش نم نمک گام بر می دارد.  هر قدمی که بر می دارد از صدای لرزان پیرزن دورتر می شود و احساس می کند که آلام آن زن نحیف نیز همانگونه از وی رخت بر می بندد . احساس دیگری در او زنده شده است  ضربان قلبش تندتر و هیجانش بیشتر شده است. دیگر سرمای زمستان را حس نمی کند  . و در دل شادی مضاعفی دارد.

*****

ساعاتی بعد پس از اتمام کارش همانطور آرام و آهسته مسیر رفته را باز می گردد.

 پیرزن هنوز ایستاده است واز رهگذران تقاضای خرید کفش می کند و می گوید  بهایش را برای خرید غذای یتیمان می خواهد و مردم نیز سخاوت مندانه بدون خرید کفشش به او کمک می کنند.

 *****

روز بعد ..... و روز بعد .... و روز های متوالی می گذرند و او همچنان در همان نقطه می بیند که پیرزن چطور التماس می کند و با چه شدتی می لرزد.

اما مطمئن و بدون عذاب وجدان از کنار پیرزن عبور می کند و دست مچاله شده در جیبش را محکم تر نگه می دارد. انگار دیگر صدای پیرزن را نمی شنود و انگار هوای بیرون از جیب کاپشنش مانند داخل آن گرم است و...

و از او هم به راحتی می گذرد. و شاید در آینده از دیگرانی چون او نیز هم.